Osoba:Andrzej Stanisław Gwiazda

Z Bufnal
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Andrzej Stanisław Gwiazda ur. 14.04.1935r. s. Stanisława. Opozycjonista, współtwórca NSZZ Solidarność. Współmałżonek: Joanna Duda – Gwiazda.

Klikamy zatem w Andrzej Stanisław Gwiazda i zostajemy przeniesieni do danych szczegółowych:

Andrzej Stanisław Gwiazda brał udział w wydarzeniach marcowych w 1968 oraz grudniowych w 1970. W 1976 wspólnie z żoną Joanną napisał list do Sejmu PRL zawierający wyrazy poparcia dla postulatów głoszonych przez Komitet Obrony Robotników. Wkrótce małżonkowie zostali objęci zakazem opuszczania kraju. W 1978 Andrzej Gwiazda znalazł się wśród założycieli Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Redagował wówczas biuletyn WZZ „Robotnik Wybrzeża”, zajmował się również drukiem i kolportażem innych wydawnictw drugiego obiegu. Od tegoż roku do 1980 około dziesięć razy był zatrzymywany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, m.in. w 1979 został prewencyjnie zatrzymany, aby uniemożliwić mu udział w obchodach dziesięciolecia wydarzeń grudniowych zaplanowanych przez opozycję. W ramach represji dokonywano także przeszukiwań jego mieszkania i miejsca pracy. Również od 1978 rozpracowywany przez funkcjonariuszy KWMO w Gdańsku w ramach spraw o kryptonimach „Brodacz”, „Związek”, „Echo”, „Mecenas” oraz „Rampa”. Ponadto był inwigilowany w ramach spraw dotyczących członków Klubu Wysokogórskiego „Trójmiasto”, a także opozycyjnych organizacji Ruch Społeczeństwa Alternatywnego, Federacja Młodzieży Walczącej oraz Ruch Wolność i Pokój. W trakcie wydarzeń sierpniowych w 1980 został członkiem prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej. Współtworzył NSZZ „Solidarność”, 17 września 1980, w dniu powołania związku, został wybrany na stanowisko wiceprzewodniczącego związku jako jeden z dwóch zastępców Lecha Wałęsy. Uczestniczył w negocjacjach ze stroną rządową w sprawie trzech postulatów MKS: zniesienia cenzury, zalegalizowania niezależnych związków zawodowych oraz uwolnienia więźniów politycznych. Zajmował następnie stanowiska wiceprzewodniczącego Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego, Krajowej Komisji Porozumiewawczej i Komisji Krajowej. Po wprowadzeniu stanu wojennego został zatrzymany 13 grudnia 1981 i internowany w Strzebielinku. Wkrótce przeniesiono go do aresztu śledczego na Białołęce, a we wrześniu 1982 (po wizycie przedstawicieli Międzynarodowego Czerwonego Krzyża) do jednego z ośrodków dla internowanych. 22 grudnia 1982 aresztowano go (wraz z 10 innymi internowanymi) i oskarżono o próbę siłowego obalenia ustroju. Osadzony został w areszcie śledczym na Mokotowie. Zwolnienie uzyskał 22 lipca 1984 na mocy amnestii. 16 grudnia 1984 został ponownie aresztowany podczas uroczystości rocznicowych. Następnie skazany w dwóch procesach politycznych na kary 3 miesięcy i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Był osadzony najpierw w Gdańsku, później w Zabrzu, zwolniono go 15 maja 1985. W latach 1986–1989 należał do liderów Grupy Roboczej Komisji Krajowej „Solidarności”, która sprzeciwiała się rozmowom z władzami PRL prowadzonymi pod przewodnictwem Lecha Wałęsy. Nie brał udziału w tworzeniu Komitetu Obywatelskiego ani obradach Okrągłego Stołu. Znalazł się wśród głównych oponentów Lecha Wałęsy, którego uznał za zdrajcę „ideałów sierpniowych” i agenta SB. Podjął działalność w Solidarności 80. Współtworzył wydawane przez jego żonę (w latach 1989–1997) pismo „Poza Układem”. Bez powodzenia z listy komitetu wyborczego Poza Układem (lista nr 18) ubiegał się o mandat poselski w wyborach parlamentarnych w 1993 (otrzymał 4069 głosów). Do 1991 pozostawał bezrobotny, wrócił do Elmoru po wejściu w życie ustawy nakazującej przywrócenie do pracy zwolnionych z przyczyn politycznych. W 1998 przeszedł na emeryturę. W drugiej połowie lat 90. wycofał się z bieżącej polityki. W 2005 z grupą byłych działaczy WZZ i NSZZ „S” z początku lat 80. zbojkotował oficjalne obchody 25. rocznicy powstania „Solidarności”, organizując wraz z pismem „Obywatel” własne uroczystości. W tym samym roku nie przyjął amerykańskiego Medalu Wolności. 10 maja 2007 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości został wybrany przez Senat w skład Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Podczas przesłuchania przed głosowaniem stwierdził, że strajk sierpniowy w 1980 był prowokowany przez SB, a „pewne rzeczy wskazują”, iż prowokatorem był m.in. marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, jeden z inicjatorów buntu w Stoczni Gdańskiej. Mimo żądań Bogdana Borusewicza, nie przedstawił żadnych dowodów na potwierdzenie tej tezy. W 2011 wszedł w skład rady Stowarzyszenia Solidarni 2010. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku jako kandydat bezpartyjny z ramienia PiS bez powodzenia ubiegał się o mandat senatorski w okręgu gdańskim. Publikuje m.in. w „Obywatelu” i „Gazecie Polskiej Codziennie”. W grudniu 2021 w postępowaniu sądowym prawomocnie zasądzono Andrzejowi Gwieździe 400 tys. zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania za internowanie w stanie wojennym.